W „Emigrantach” Sławomira Mrożka rola społeczna i pochodzenie stanowią mur nie do przebicia dla AA, polskiego inteligenta i XX, chłoporobotnika, skazanych na swoje towarzystwo w ciasnym mieszkaniu z dala od ojczyzny. Choć AA, snując swoje pseudofilozoficzne wywody, stara się jakoś zbliżyć do XX, to przecież nie traktuje go jako równorzędnego partnera rozmowy. Nie znika ani jego poczucie wyższości, ani tłumiona podskórna wrogość, którą prowokują niesalonowe maniery XX i faktyczny brak zainteresowania z jego strony. Mimo deklarowanej chęci porozumienia bohaterowie sztuki nie znajdują wspólnego języka, co potwierdza istnienie konfliktu zakorzenionego w naszej historii i odzwierciedlającej ją literaturze.
Dziś, w odmiennych warunkach historyczno-ustrojowych, w czasach szybkich pieniędzy, dynamicznych karier, otwartych granic, aż kusi, aby wziąć „Emigrantów” pod lupę i spróbować na nowo opowiedzieć ich historię. Podejmują się tego Wiktor Rubin i Jolanta Janiczak, laureaci teatralnego Paszportu Polityki. Inicjują spotkanie amatora i zawodowego aktora, którym, przydzielają rolę bohaterów „Emigrantów”.
Co zrobić, aby tezy, od lat uznawane za pewniki, straciły swoją moc oddziaływania? Należy je pozbawić oblicza jednej, niepodważalnej prawdy. Dramaturgiczno-reżyserski tandem demaskuje wypowiedzi AA i XX jako cytat, zaledwie tekst wyuczonej wcześniej roli, raz po raz podrzucanej z widowni. Rola nie jest przypisana na stałe do osoby aktora, można ją przyjąć, odrzucić, zmienić, wymienić. W pewnym momencie AA i XX robią podobnie, zamieniają się własnymi kwestiami, ilustrującymi ich społeczne biografie. Czy ten gest wystarczy, aby zniknęło poczucie klaustrofobii i uwiezienia w zaklętym kręgu twierdzeń sprzed kilku dekad?
Emigranci
Reżyseria: Wiktor Rubin
Scenariusz: Sławomir Mrożek
Dramaturgia: Jolanta Janiczak
Scenografia: Jolanta Janiczak, Wiktor Rubin
Video: Sebastian Strama, Marcin Staniszewski
Współpraca scenograficzna: Adriana Makarska
Obsada:
Krzysztof Zarzecki, Mariusz Cichoński, Agata Marzec
Premiera: piątek, 13 maja 2011
